Javascript Nedir? Daha İşlevsel Web Sayfaları Nasıl Tasarlanır?
1995’den bu yana internetin en temel yapı taşlarından birini oluşturan Javascript, piyasaya çıktığı günden beri en popüler ve işlevsel yazılım dillerinden biridir. Bir web geliştirici için temel 3 dilden birisi olan Javascript, web sitesinde yer alan işlevleri yönetir. Ben Yunus Emre Yalçın, sizlere bugün Javascript’in kullanım alanları, web sitelerinde javascriptin işlevleri ve temel düzeyde javascript hakkında bilgi vereceğim.
Javascript Nedir? Günümüze Nasıl Geldi?
İlk bilgisayar şirketlerinden biri olan Netscape, 90’lı yıllarda birçok farklı teknolojinin ortaya çıkmasında ilk adımı atmıştır. Bu teknojilerden en önemlilerinden birisi de Javascript olmuştur. 95 Yılında Netscape çalışanı Brandon Eich tarafından oluşturulan Javascript’in ilk adı Mocha’dır. Mocha ismi daha sonra yerini Mona’ya bırakmış daha sonrasında ise günümüzde kullandığımız hali olan Javascript ismi piyasaya sürülmüştür. Javascript çıktığı günden beri sürekli olarak gelişen bir yazılım dilidir. Öyle ki son yıllarda dahi kısa sürede çok çeşitli noktalarda kullanılmaya başlanmış, günümüz sitelerinin %90’dan fazlasında yer almayı başarmıştır. Başlangıç seviyesinden profesyonel seviyeye kadar tüm internet kullanıcılarının internette Javascript ile karşılaştığını söylemek mümkün.
Javascript ve Java Aynı Mı? Javascript ve Java arasında fark nedir?
Javascript ve Java birbirinden tamamen farklı iki yazılım dilidir. Java daha çok Android uygulamalar, kredi kartı programlaması, masaüstü uygulamalar gibi alanlarda kullanılır. Javascript ise web sayfalarına fonksiyon, etkileşim katmak için kullanılır.
Javascript ile Daha İşlevsel Web Sayfaları Nasıl Tasarlanır?
Javascript bir web sitesini daha işlevli hale getirmek için sahip olunması gereken her şeye sahiptir. Daha işlevsel bir Javascript kullanımı için neleri bilmeniz gerekir?
– Javascript ile sitenizi daha işlevsel hale getirirken compiler kullanmanıza gerek yoktur. WEB Tarayıcıları HTML ile yaptığınız hareketleri yorumlayabilir.
– Javascript üzerinde profesyonelleşmesi zor fakat öğrenilmesi kolay bir dildir.
– Javascript özelleştirilmiş kullanım için en uygun yazılım dilidir.
– Javascript aracılığıyla input değerlendirebilir veya manuel very kontrolleri yapabilirsiniz.
– Javascript diğer yazılım dillerinden daha hafif ve genellikle web sitelerinde daha işlevseldir.
Javascript Ne Tür Avantajlar Sağlar? Dezavantajları Var Mıdır?
Herkesin bildiği üzere Javascript birden fazla tarayıcıda ya da platformda rahatlıkla çalışabilir. Javascript ile sitenize inşa ettiğiniz işlevlerin çalışma düzeni ve bakımı oldukça rahat ve kolaydır. Örneğin sitenizin hız performansını arttırmak istiyorsanız, Javascript bu noktada kullanıcısına birçok kolaylık sağlar. Genel olarak Javascript ile hızlandırma işlemleri kullanıcı girdilerini istemci tarafında onaya alınarak yapılır. Talepler ilk olarak sunucuyu doğrulama ve kontrol işlemleri tamamladıktan sonra gönderilir. Bu da sunucunuzun kaynak kullanımını önemli miktarda azaltır.
Bir diğer avantaj olarak Javascript sitenizde bir işlevi kullanan kullanıcılara anında dönüşler verebilir. Örneğin bir müşteri sitenizde form doldurduğunda eksik ya da hatalı yerler anında geri dönüş sağlayarak kullanıcıya iletir. Başka yazılım dillerinde bu sayfanın baştan yüklenmesi gerekebilmektedir.
Bir web site sahibi ve yazılımcı için diğer en önemli artılardan biri; javascript’te hata ayıklama sistemi. Bir sorun çıktığı zaman sorunun çıktığı satırı aramak için saatleri vermeniz ya da deneme-yanılma yöntemi uygulamanız gerekmez. Javascript size sırayla sorunların hangi satırda olduğunu gösterecektir.
Javascript’in Dezavantajları
Bütün yazılım dillerinin belli bazı zayıf noktaları bulunur. Hatta günümüzde büyük dev markaların dahi birçok açığı ortaya çıkabiliyor. Bunun başlıca nedeni popüler olan yazılımların, markaların sürekli saldırganlar ve dolandırıcılar tarafından bir hedef olarak belirlenmesi. Milyonlarca kişinin kullandığı bu sistemlerde binlerce kişi sürekli olarak kullanabileceği açıklar aramaktır. Bu nedenle Javascript gibi büyük geniş çaplı bir dilin dahi birçok açığı ve zayıf noktası ortaya çıkabilir.
– Açıklara karşı tam olarak koruma için işlevsel değildir.
– Kullanıcıların bilgisayarında zararlı kodların çalıştırılması için kullanılabiliyor.
– Zaman zaman bazı tarayıcılarda desteklenmeme gibi durumlar ortaya çıkabilir.
– JS kodları görüldüğünün aksine oldukça büyük yer kaplayabilir.
– İki farklı tarayıcıda bir işlev iki farklı sonuç ortaya çıkarabilir.
Bir Web Sitesine Nasıl JavaScript Eklenir?
Sitenize Javascript kodu eklemek için <script> etiketi kullanmanız gerekir. Örneğin <script type=”text/javascript”> Sizin Javascript Kodunuz</script>
Javascript kodu son <header> etiketinden önce kullanılmalıdır. Elbette farklı öğelerle beraber kullanım yapacağınız zaman bu durum değişebilir. Javascript kodlarını gerekli düzenlemeleri yaparak istediğiniz durumlarda ya da zaman dilimlerinde çalıştırabilirsiniz.
JavaScript Kodunu Ayrı Bir Dosyaya Ekleme
Javascript dosyasını bazı durumlarda HTML dosyasına doğrudan eklemek istemeyebilirsiniz. Bunun başlıca sebepleri şunlardır;
– HTML Kodu ve Javascript kodu ayrı kullanıldığı zaman Google gibi arama motorları sitenizi daha rahat tarayabilir, ziyaretçiler daha hızlı bir site ile karşılaşabilir.
– Kod okunabilirliği ve bakımlar kolaylaşır.
– Sayfanın yüklenme süresi önemli bir oranda azalır.
